2020.08.15
100. ROCZNICA „CUDU NAD WISŁĄ”
Sanok, 14.08.2020 r.
Uroczystość patriotyczną, upamiętniającą 100. rocznicę Bitwy Warszawskiej na Cmentarzu Centralnym w Sanoku przy Kwaterze Żołnierzy Wojska Polskiego o godz. 1700, z udziałem Kompanii Wojska Polskiego, rozpoczął Burmistrz Tomasz Matuszewski wystąpieniem okolicznościowym.
W uroczystości uczestniczyły organizacje kombatanckie, stowarzyszenia społeczne, partie polityczne.
Delegacja „Sokoła” w składzie: Bronisław Kielar, Barmara Milczanowska, Jerzy Robel, Weronika Jakubowicz (PDS), Franciszek Bryndza (PDS) również złożyła wiązankę kwiatów.
Uroczystość odsłonięcia i poświęcenia Tablicy pamiątkowej, powieszonej
na ścianie frontowej Domu Sokoła,
na okoliczność 100-lecia zwycięskiej wojny z bolszewikami w 1920 r.
Treść tablicy:
W HOŁDZIE SANOCZANOM –
UCZESTNIKOM ZWYCIĘSKIEJ WOJNY
Z BOLSZEWIKAMI
1919-1920
W setną rocznicę zwycięstwa
15 sierpnia 2020 r. Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Sanoku
Piątek, 14.08.2020 r. – Program uroczystości „Sokoła”:
1. 1800 – Msza święta w Kościele p/w Przemienienia Pańskiego w Sanoku.
2. 1900 – Przejście pod Dom Sokoła.
3. 1915 – Odsłonięcie Tablicy.
4. 1920 – Poświęcenie Tablicy.
5. 1930 – Przemówienia i część artystyczna w Oranżerii.
Poczet sztandarowy „Sokoła”: Franciszek Bryndza, Marian Osękowski, Emil Nawój.
Zdjęcia ze strony: fara.sanok.pl/2020/08/100-rocznica-bitwy-warszawskiej/
Po mszy świętej przeszliśmy pod Dom Sokoła w celu odsłonięcia i poświęcenia Tablicy pamiątkowej. powieszonej na okoliczność 100-lecia zwycięskiej wojny z bolszewikami w 1920 r.
Dh. prezes Bronisław Kielar rozpoczynając uroczystość powiedział:
spotykamy się koło Domu Sokoła, który jest: SANOCKIM POMNIKIEM WALKI O NIEPODLEGŁOŚĆ.
Tutaj, koło rzeźby SOKOŁA ZRYWAJĄCEGO ORŁOWI KAJDANY NIEWOLI powieszonych jest już 8 tablic pamiątkowych.
Pierwszą tablicę powieszono 1 listopada 1928 r. w 10. rocznicę wyjścia z Domu Sokoła (1 listopada 1918 r. wczesnym rankiem), pierwszych polskich patroli na ulice miasta – siły zbrojnej utworzonej w „Sokole” DLA OBRONY WSKRZESZONEJ OJCZYZNY, pod kierownictwem dh. kpt. Franciszka Stoka i dh. Mariana Szajny.
Następne tablice powieszono z okazji różnych wydarzeń w latach: 1996, 2014, 2015, 2017, 2018, 2019 i ostatnia 2020 r.
Jutro mija 100 lat od bardzo znaczącej bitwy warszawskiej, w której zwycięstwo nazywamy „Cudem nad Wisłą”.
Ta bardzo ważna bitwa była jedną z wielu bitew WOJNY BOLSZEWICKIEJ 1919-1920, przerwanej zawarciem rozejmu 12 października 1920 i zakończonej Traktatem Ryskim z 18 marca 1921 r.
W wojnie uczestniczył 2 PSP, który brał udział w wielu potyczkach i bitwach, m.in. na Dnieprem, w obronie Brześcia, w ofensywie na Kock, Łuków, Siedlce, Gródek, w bitwie nad Niemnem.
Do Sanoka pułk wrócił 6 grudnia 1920 r.
Andrzej Romaniak w swoim opracowaniu „2 PUŁK STRZELCÓW PODHALAŃSKICH W WOJNIE POLSKO-BOLSZEWICKIEJ 1920” podaje, że w tej wojnie zginęło 141 „Podhalańczyków”, w tym 10 oficerów, a 200 zmarło w szpitalach i zaginęło.
Część z nich spoczywa w kwaterze wojskowej na cmentarzu przy ul. Rymanowskiej.
Za wojnę 1918-1920, 36 żołnierzy otrzymało Srebrny Krzyż „Virtuti Militari” V klasy, Krzyżem Walecznych odznaczono 61 oficerów, 1 chorążego i 307 szeregowców.
8 grudnia 2019 roku z inicjatywy Związku Weteranów i Rezerwistów Wojska Polskiego na Placu Harcerskim odsłonięto tablicę pamiątkową poświęconą 22 Dywizji Górskiej jak również wszystkie odznaki pułkowe tej dywizji w tym również 2 PSP z Sanoka.
Dzisiaj, 100 lat po tych bardzo trudnych walkach składamy wszystkim uczestnikom wojny bolszewickiej,
wielki hołd wdzięczności!
Cześć Ich pamięci!
Tablicę odsłonili: Pan Stanisław Chęć, Starosta Sanocki i Pan Andrzej Romaniak, przewodnicący Rady Miasta Sanoka.
Tablicę poświęcił ks. prałat dr Andrzej Skiba, przy udziale ks. dziekana dr. Romana Fronia.
Warta Honorowa: Michał Winiarczyk i Jakub Sabat
W Oranżerii sokolej, przy ciastku i kawie odbyła się dyskusja.
Głos zabierali:
Pan Andrzej Romaniak, przewodniczący Rady Miasta Sanoka,
Pan Artur Kondrat, wiceburmistrz Sanoka,
Dh Andrzej Chrobak, członek Zarządu Powiatu,
Ks. dziekan dr Roman Froń,
Hm. Krystyna Chowaniec, która opracowała artykuł pt. „Udział sanoczan w wojnie polsko-bolszewickiej” opublikowany w „Tygodniku Sanockim” – https://tygodniksanocki.pl/2020/08/13/udzial-sanoczan-w-wojnie-polsko-bolszewickiej/,
Pan Wojciech Petryk,
Dh. Andrzej Robel,
Dh. Jerzy Robel.
Dziękujemu bardzo wszytkim, którzy przybyli na naszą uroczystość!
Zdjęcia pozostałe: Wojciech Chrobak, Barbara Milczanowska, Piotr Paszkiewicz, Witold Sebastyański
https://esanok.pl/2020/swieto-zolnierzy-hymn-podhalanczykow-harnasiu-ty-prowadz-video-00e7ts.html
2 PUŁK STRZELCÓW PODHALAŃSKICH W WOJNIE POLSKO UKRAIŃSKIEJ 1918-1920: https://powiat-sanok.pl/aktualnosci/wydarzenia/swieto-2-pulku-strzelcow-podhalanskich-1302/
Uczestnicy wojny polsko - bolszewickiej 1919-1921. Ku pamięci: – https://www.ogrodywspomnien.pl/index/historia,27,Wojna-polsko-bolszewicka
Członkowie PTG „Sokół” – Uczestnicy wojny polsko - bolszewickiej 1919-1921. Ku pamięci: https://www.ogrodywspomnien.pl/index/historia,79,
Bitwa Warszawska 1920 r. uratowała Europę przed sowietyzacją: https://www.youtube.com/watch?v=Un1HUMNpaGk&fbclid=IwAR0OQU1PnTYMiVJztjJnivn6NoV11DID0XDAgAuTZ5RBgg22chVnr4KgsuQ
